Egoïsme, is dat erg?

Als je de mensen op straat vraagt wat ze vinden van egoïsme, of egoïstisch zijn, dan zullen de meeste reacties negatief zijn. Het begrip wordt in verband gebracht met zelfzuchtig zijn. Met nemen in plaats van geven. 

Op internet, zoekend op de wikipedia pagina hierover wordt onderscheid gemaakt tussen egoïsme in morele zin en in andere zin. De eerste omschrijving zegt dat het inderdaad een negatieve eigenschap is, want degene denkt aan zijn eigen belang en heeft geen oog voor dat van de ander. Dit is zoals we egoïsme meestal zien, als een negatieve menselijke eigenschap.
Maar de andere omschrijving gaat ervan uit dat het betekent: zorgen voor eigen welzijn. In mijn eigen woorden: zorgen voor zelfbehoud. En wie kan daar nou iets tegen hebben?
Is het niet zo dat een mens eerst voor zichzelf moet (kunnen) zorgen voordat hij of zij voor een ander kan zorgen?? Als ik zelf niet in staat ben hoe kan ik er dan voor een ander zijn?

Het zuurstofmasker.
Een mooi voorbeeld van hoe egoïsme werkt wordt geïllustreerd door de instructie van het gebruik van het zuurstofmasker in een vliegtuig. Iedereen die wel eens vliegt heeft die instructie meegekregen: wat te doen als de luchtdruk mocht wegvallen en er zuurstofmaskers naar beneden komen.
En met name het laatste deel van de instructie: als een volwassene naast een kind zit dat zelf niet bij het masker kan; wie doet diegene dan eerst een kap om: het kind of zichzelf?

Het juiste antwoord is niet zo moeilijk: eerst zichzelf, daarna het kind. Dus eerst zelf zorgen dat je voor de ander kan zorgen.


Ik zou de 'negatieve' beschrijving van egoïsme (in morele zin) liever egocentrisme willen noemen: ik ben het centrum van het universum en de wereld draait om mij. Zelfzuchtig, narcistisch, en inhalig. 


Het is dus juist goed om egoïstisch te zijn, om voor jezelf te zorgen, en van daaruit oog te hebben voor de ander.
De Haagse zanger Harrie Jekkers heeft een mooi liedje gemaakt dat heet: "Ik hou van mij" en hij verwoordt het daarin precies.